De Europese wijnoogst 2021 zal de geschiedenisboeken ingaan als historisch laag. De meeste landen, en zeker de 3 grootste wijnproducerende landen (Frankrijk, Italië en Spanje) kenden een aanzienlijke productiedaling. De voorjaarsvorst, de zomerdroogte, enkele hagelbuien en de occasionele hoge temperaturen in de maand september, samen met plantenziekten in sommige landen, zijn oorzaken van de lage opbrengst.
Een ander fenomeen dat de sector veel zorgen baart is de stijging van de productie- en transportkosten. Meer bepaald zijn de kosten van grondstoffen, energie en vervoer in sommige gevallen gestegen tot ongerechtvaardigde niveaus.
Frankrijk
Als we even op de situatie in Frankrijk focussen, dan stellen we vast dat de omstandigheden best wel vreselijk waren. Zoals al gesteld de strenge vorst, maar ook een hevige strijd tegen meeldauw door een overvloed aan regen, zorgden voor een flinke knik in de productie. Toch is niet alles kommer en kwel. Enerzijds loopt de schade uiteen van regio tot regio, en verschilt zelfs fel binnen appellaties ; anderzijds is de kwaliteit van de druiven die het overleefd hebben prima.
We lichten hier enkele wijngebieden kort toe.
Vooreerst iets over de Champagne. Bij sommige champagneboeren loopt het verlies op tot 40%. Toch zijn hier grote verschillen vast te stellen : sommige subregio’s kregen het noodweer met stormen en stortregens helemaal over zich heen, daar waar anderen van het ergste gespaard bleven. Het zwaarst getroffen waren de meest zuidelijke gebieden van Barséquanais en Bar-sur-Aubois en het Massif de Saint Thierry ten westen van Reims. Hier zagen wijnboeren tot 60% van hun potentiële opbrengsten verloren gaan. Over het algemeen zijn de Pinot Meuniers meer getroffen dan de Pinots Noirs. Ook de Chardonnays hadden relatief minder te lijden. Door de band genomen bestempelt men de kwaliteit van wat rest als goed.
In heel Bourgogne is er schade, maar de situatie is zeer complex. Sommige percelen zijn gevrijwaard gebleven terwijl de buren wel zijn getroffen. In de witte wijn van de Côte de Beaune liggen de verliezen tussen de 70% en de 80%, waar die in de Chablis en de Maconnais minder dan 50% bedragen. Volgens Thiébaut Huber, voorzitter van de Confederatie van Bourgondische wijnmakers en appelaties, is dit hoe dan ook de kleinste Bourgondische wijnoogst ooit.
Naar verluidt is de kwaliteit van de oogst in de Languedoc super. Helaas is er zeer weinig fruit. Door de vorst hebben wijngaarden tot 50% aan witte wijn verloren, en ongeveer 30% van de rosé. Voor de rode wijnen waren de opbrengsten rond de 25hl/ha, vergeleken met een meer normale 33 à 35 hl/ha. Dit gebrek aan fruit gaf al onmiddellijk een irrationele reactie op de markt. In sommige gevallen werden er voor partijen Chardonnay tot het dubbele van de normale prijs gevraagd.
In Bordeaux is de Sauvignon Blanc bijzonder zwaar getroffen. Er zijn echter aanzienlijke verschillen tussen de wijngaarden. Gemiddeld kijkt de regio aan tegen een minderopbrengst van 25%. Maar dit hoeft dan weer geen inkrimping van de kwaliteit te zijn. Zo getuigt de geoogste Merlot van grote aromatische expressie en complexiteit. De Sud-Gironde (Sauternes en Barsac voor witte wijn) en Graves (rode wijn) hebben ogenschijnlijk het ergst te lijden gehad onder de extreme omstandigheden. Voor de ganse regio een verhaal van niet zo veel, maar wel van veel kwaliteit.
Dat dit alles een impact zal hebben op de prijzen is een voor de hand liggende conclusie. We gaven reeds aan dat er extreme prijzen worden betaald voor bepaalde druivenpartijen, maar er is niet enkel het verhaal van minder aanbod dat de prijs van onze fles wijn zal doen stijgen. Ook de producenten van de nevenproducten (glazen, etiketten, kartonnen dozen, houten kistjes) zullen een nefaste invloed hebben op het eindproduct. Hier wordt vooral naar de stijgende energieprijzen verwezen om de prijsstijgingen van hun producten te verantwoorden. Ook de transporteurs sluiten zich bij deze zienswijze aan. Dit alles maakt dat wijn voor de consument duurder zal worden. We kunnen slechts hopen dat dit een tijdelijk fenomeen is, ingegeven door de actuele marktomstandigheden. Misschien zorgt een schitterende en overvloedige oogst in 2022 voor een neerwaartse correctie. Afwachten...